Trong lịch sử phong kiến Việt Nam từng có rất nhiều vị sứ thần tài giỏi, bản lĩnh, khí phách. Nhưng vẫn có một số trường hợp sứ thần tham lam, háo danh, đố kỵ làm mất quốc thể khi đi sứ và đã phải trả giá như Thái Quân Thực và Nguyễn Tông Trụ khi đi sứ nhà Minh.
Tháng 5 năm 1434, vua Lê Thái Tông cử đoàn sứ thần bao gồm Tuyên phủ sứ Nguyễn Tông Trụ; Trung thư hoàng môn thị lang Thái Quân Thực; kỳ lão Đái Lương Bật mang tờ biểu và phương vật sang nhà Minh cầu phong. Tuy nhiên khi đến Bắc Kinh thì Thái Quân Thực và Nguyễn Tông Trụ đã cư xử bốc đồng, vì tham lam danh vọng mà làm những việc mất quốc thể, được ghi chép rất rõ trong Đại Việt sử ký toàn thư.
Hai người này khi vâng lệnh sang sứ nhà Minh, hữu ty làm giấy tờ, theo thứ tự trước sau, ghi Tông Trụ là bồi thần, Quân Thực là kỳ lão. Quân Thực có ý bất bình.
Khi đến nước Minh, chiếu theo thứ bậc để ban áo, thì áo của Quân Thực không có hoa văn kim tuyến, trong lòng hậm hực bảo người phương Bắc rằng:
“Ta là quan tứ phẩm lại ở dưới Tông Trụ là làm sao ?”.
Đến khi dự yến, Thực không mặc áo được ban, mà mặc áo dệt kim tuyến của mình vào dự. Thực còn đem bản tâu do thừa chỉ Tham tri Nguyễn Trãi soạn ra mà chửi bới (vì trước Hành khiển Nguyễn Trãi soạn xong tờ tâu, bọn Nội mật viện Nguyễn Thúc Huệ và Học sĩ Lê Cảnh Xước muốn đổi lại mấy chữ, Nguyễn Trãi không chịu), lại chửi luôn cả Tham tri Đông đạo Đào Công Soạn, vì ông này đã cử Tông Trụ cùng đi với mình. Tông Trụ cũng giận dữ tranh cãi không ngớt, đến nỗi hai người đánh lộn lẫn nhau, Tông Trụ bị vỡ mặt, người đi theo can ngăn cũng không được. Hai người lại kiện nhau ở Hồng lô tự (của nhà Minh) nói xấu lẫn nhau. Tông Trụ còn lén tới nhà viên nội quan của Bắc triều ở Long Châu (Quảng Tây) nhận lễ vật tặng, lại nói với viên quan đi tiễn của Long Châu là Lã Hồi về chuyện khi đi sứ Ai Lao nói vụng Tiên đế nghe gièm giết bậy.
Hai người này đều vì tội đi sứ mà giao thiệp với người nước ngoài, tức giận mà đánh lẫn nhau, làm nhục cả quốc thể, đáng phải xử tử. Nhưng vì đã từng có công, nên tùy theo tội nặng hay nhẹ, đều xử tội đi đày. Tông Trụ lại đem nhiều tiền lụa sang mua hàng phương Bắc, vua ghét Trụ vi phạm lệnh cấm mà làm tiền, liền lấy hết hành trang chia cho các quan.

Cuối cùng Thái Quân Thực thì đày ra viễn châu (Bố Chính), Nguyễn Tông Trụ thì đày ra cận châu (Nghệ An).
Nguyễn Lê Dương